Het was geen moeilijke zin. Geen zin die lastige, onuitspreekbare woorden bevatte. Een zin die op het eerste gezicht zelfs weinig indruk maakte. Totdat ik hem goed las. De zin zou mijn leven veranderen. Moet ik dit nu doen? Ik herhaalde het, zachtjes voor me uit fluisterend, telkens de klemtoon verplaatsend. 

Moet ik dit nu doen? Tot zo’n jaar geleden moest ik heel veel van mezelf. Ik moest altijd mijn best doen op kantoor, laten zien aan mijn collega’s dat ik hard werkte. Ze moesten weten dat ik geen tijd verspilde en goed was in mijn werk. Natuurlijk moest ik alle belangrijke taken zelf verrichten, want als iemand anders dat zou doen, zou het vast niet precies zo gaan zoals ik het altijd deed. Dat kon toch niet goed zijn? Terwijl ik soms vocht voor mijn afdeling, wilde ik tegelijkertijd dat mijn collega’s me altijd aardig vonden. Daarom vermeed ik conflicten. Door de jaren heen had ik wel geleerd om mijn werkwijze of visie met sterke argumenten te onderbouwen, maar een echt felle discussie zou ik niet snel voeren. Het moest wel gezellig blijven.

Maar ook thuis moest ik bijna alle taken zelf doen, om ervoor te zorgen dat ze gebeurden op de manier waarop ik dat wilde. Ik kon mijn man wel vragen om de was te doen, maar dan zou hij de kleding op de verkeerde manier opvouwen. De sportkleding niet op het juiste stapeltje in de kast leggen, de sokken tot vreemde bolletjes vouwen. Het huis grondig poetsen? Dat kon ik toch echt het beste zelf. Wanneer mijn man de keukenkastjes moest schoonmaken, zou hij immers niet mijn speciale middeltje en het juiste doekje gebruiken, maar een ‘verkeerde’ doek en groene zeep gebruiken. Dat kon toch niet de juiste manier zijn? De diepvries ontdooien of de koelkast schoonmaken? Dat had mijn man nog nooit gedaan, dus zou hij het wel niet kunnen. En er zijn nu eenmaal taken die ik doe en andere die hij juist doet. Zo gaat dat gewoon. 

Terwijl ik alle ballen van werk, huishouden en sport probeerde hoog te houden, moest ik er ook nog voor zorgen dat ik mijn familie en vrienden vaak genoeg zag. Als ik bepaalde mensen lang niet had gezien zou ik ze niet alleen missen, maar me ook wel eens schuldig voelen dat ik niet vaker langs kwam. Tegelijkertijd ervoer én ervaar ik het zien van mijn lieve familie en vrienden altijd als de geluksmomenten die het leven de moeite waard maken, dus daar moest ik toch zeker wel vaak genoeg tijd voor maken? Ook als ik me even moe of uitgeblust voelde? 

Op een dag maakte ik een lijstje van alles wat ik van mezelf moest. In korte tijd pende ik probleemloos 1,5 A4 vol. Ik moet het huis schoon houden, ik moet onkruid wieden, ik moet meer yoga doen, ik moet vaker wandelen, ik moet losse rommel opruimen, ik moet meer lezen, ik moet een boek eerst uitlezen voordat ik aan de volgende begin, ik moet mentaal sterk zijn, ik moet mijn schrijfopdrachten ruim voor de deadline af hebben, ik moet oude foto’s sorteren, ik moet meer tijd besteden aan mijn Spaanse cursus, ik moet de was opvouwen, ik moet gezond eten, ik moet het aanrecht altijd netjes houden, ik moet vaker dweilen, ik moet de wereld redden, ik moet mijn vrije tijd nuttig besteden.

Ik bekeek de lange lijst en streepte het woordje ‘moet’ door, verving het door ‘wil’. Plotseling gaf het me rust. Ik had ineens heel helder voor ogen wat ik daadwerkelijk graag wilde doen. Ik wil meer yoga doen, omdat ik me daar prettig bij voel. Ik wil graag meer lezen, omdat ik het heerlijk vind om te verdwalen in een andere wereld. Ik wil meer tijd besteden aan mijn Spaanse cursus, want het geeft me plezier om een nieuwe taal te leren. De was opvouwen en troep in huis opruimen? Dat is niet iets waar ik mijn tijd per se aan wil besteden. Oké, een opgeruimd huis geeft me een opgeruimd, rustig gevoel. Maar er is niemand die op zijn sterfbed denkt: had ik maar vaker stof gezogen en gedweild. 

Moet ik dit nu doen? Opnieuw een confronterende vraag. Het was overduidelijk dat ik jarenlang van mening was dat het antwoord in bijna alle denkbare gevallen ‘ja’ was. Mijn perfectionisme droeg alleen maar bij aan het idee dat handelingen op mijn manier, simpelweg de beste manier waren. In mijn werk en thuis. Ik werkte al bijna tien jaar op dezelfde afdeling en wist daarom precies hoe bepaalde dingen geregeld moesten worden. Ik kookte het vaakst, dus ik wist precies welke snufjes kruiden er in dat specifieke gerecht thuis hoorden. Als jongste van het gezin moest ik sterk zijn voor de rest, hen door moeilijke periodes heen helpen. En die was, altijd maar weer die was, die precies op mijn manier moest worden opgevouwen. 

Moet ik dit nu doen? Nu draait de zin plotseling om tijd. Is het noodzakelijk dat bepaalde dingen nu precies op dit moment moeten gebeuren? Tijd drukte al een hele poos zwaar op mij. Jarenlang voelde ik het gewicht ervan, het wegtikken van de minuten, uren, dagen. Is dit nu het leven? Is dit later? Weer een week voorbij en wat heb ik nu eigenlijk gedaan? Eat, sleep, work, repeat. Heb ik nu echt beleefd, genoten, geleefd? 

Juist de vrije uurtjes buiten mijn 32-urige werkweek om, waren ontzettend kostbaar voor me en moesten daarom effectief benut worden. Tijd verspillen aan urenlang slapen, tv kijken of andere nutteloze bezigheden was zonde. Uitslapen op een vrije dag? Nee, de wekker moest zeker gezet worden. Ik had immers altijd zoveel plannen. Ik wilde opstaan met yoga, nog tientallen boeken lezen, mijn favoriete series opnieuw bekijken, maar ook vaker bijkletsen met mijn familie, vrienden en ondertussen het liefst ook nog eens de wereld redden. 

Maar alles waar ik zin in had, moest wachten. Eerst iets nuttigs. Dus ontspannen moest maar wachten tot ik het huis opgeruimd had of in elk geval één of twee nuttige taken had verricht. Waarna het weer tijd was om eten te koken of er een andere verplichting wachtte. Vervolgens zat ik na een ‘vrije dag’ afgepeigerd op de bank, omdat ik onmogelijk de tijd kon nemen om te luisteren naar mezelf. Naar wat mijn lichaam nodig had, wat mijn geest wilde. En als mijn man dan na een werkdag bij thuiskomst dan wel lekker ging ontspannen, frustreerde me dat. Een frustratie die voortkwam uit stiekeme jaloezie. Waarom kon hij wel wat ik niet kon?

Moet ik dit nu doen? Wat zou er eigenlijk gebeuren als ik het niet zou doen? Wordt het huis een grote smeerboel, waarbij het ongedierte over de vloer en het aanrecht kruipt? Moeten we in onze zwemkleding naar kantoor, omdat alle ondergoed en nette kleding nog in de wasmand ligt? Staat de hele wereld op instorten omdat ik op kantoor ben vergeten om oude posters te vervangen door nieuwe? Gebeuren er dodelijke ongelukken wanneer er een foutje staat in een brochure of brief naar een klant? Of zou mijn man op een gegeven moment de vaatwasser wel eens aanzetten en ook weer leeghalen. Zou mijn collega die oude flyer wel oprapen en weggooien, of de klant te woord staan die twijfelt over wat de juiste aanvangstijd van de voorstelling is? 

Moet ik dit nu doen? De zin die mijn leven veranderde. Want ik realiseerde me dat het anders moest. Het jarenlange doordraven en wegstoppen van verdriet en andere emoties haalde me in. Mijn lichaam en geest wisten: het is nu genoeg geweest. Dus liet ik het los. Het vele ‘moeten’, het idee dat alleen ik dingen op de juiste manier kon oplossen, het altijd maar bezig zijn en ‘doen’. 

Het afgelopen jaar merkte ik het effect daarvan. Oké, het werd een beetje rommeliger in huis en er zaten misschien wat meer spinnetjes in de hoeken van de plafonds. Maar ik zag ook hoe mijn man wel degelijk huishoudelijke taken oppakte, zelfs zonder dat ik erom hoefde te vragen. Omdat hij zag dat ik het nodig had en me wilde helpen. Ik sprak uit naar collega’s dat ik niet goed in mijn vel zat, dat ik de werkzaamheden niet alleen aankon. Ze namen taken van me over en weet je? De wereld verging niet eens. Het kwam goed. Zelfs de anders opgevouwen was in de kledingkast doet me niets. Het ligt in de kast, daar gaat het toch om? Hoe groot was mijn ego al die jaren wel niet om te denken dat ik alles het beste kon? Door altijd te laten merken dat je zelf iets beter kunt doen, geef je de mensen om je heen ook het gevoel dat zij iets niet goed doen. 

Verder nam ik een besluit: ik ging minder werken bij het theater, zodat ik meer tijd voor mijn eigen bedrijf, maar vooral ook voor mezelf had. Sindsdien probeer ik ook om de dingen die ongemerkt veel tijd opslurpen uit mijn leven te bannen: het gedachteloze scrollen op Instagram of Whatsapp bijvoorbeeld. Ik besteed één dagdeel per week aan huishoudelijke taken, zoals de grondige schoonmaak van de badkamer of keuken. Maar verder stort ik me vooral op dingen waar ik heel blij van word. Ik neem de tijd voor de mensen om me heen. Ik geniet van Spaanse boeken en series. Ik verwonder me terwijl ik lees en leer over de sterren en het heelal. Ik volgde een cursus autobiografisch schrijven en duik in onze familiegeschiedenis. Ik werk aan mezelf en dat voelt heerlijk.  

En nu? Nu ben ik een veel aangenamer persoon. Ik ben lief voor mezelf en daarmee ook veel aardiger voor de mensen om me heen. Mijn man, familie, vrienden en collega’s. Ik durf om hulp te vragen en geef het aan wanneer het allemaal even niet lukt. Natuurlijk ben ik niet ineens volledig als een blad aan de boom omgeslagen. Ik worstel nog steeds met het tikken van de klok in mijn hoofd. Ik denk nog steeds na over de vele invullingen die ik aan een dag kan geven, soms tolt mijn hoofd ervan. 

Maar er is een groot verschil: ik zorg er iedere dag voor dat ik beter luister naar mezelf. Dat ik in elk geval één ding doe waar ik zelf op dat moment de grootste behoefte aan heb. Of dat nu een geleide meditatie van tien minuten is, het bijkletsen met een vriendin, het kijken van mijn favoriete serie, het lezen van een nieuw boek of het even helemaal níks doen. 

Ik ben trots op wie ik ben en de keuzes die ik maak. Ik heb het geluk dat ik de kans krijg om aan mezelf te werken. Ik voel me eindeloos en liefdevol gesteund door mijn man. Ik kijk nu al terug op een leven vol prachtige momenten. Mijn meest gelukkige herinneringen? Die betreffen de mensen dicht om me heen, de prachtige muziek waarvan ik genoot en geniet en de mooie, bijzondere plaatsen die ik heb bezocht, waarover ik me heb mogen verwonderen. Ik ben een gelukkig mens.